. استاد، مرکز تحقیقات بیماریهای عفونی و گرمسیری، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی ، masoud_mardani@ymail.com
چکیده: (10629 مشاهده)
(MERS) یک بیماری ویروسی تنفسی است که اولین بار در سپتامبر 2012 در جده عربستان سعودی گزارش شد. عامل بیماری، یک ویروس جدید از گروه بتاکوروناویروسها است که تا این مرحله منشاء آن نامشخص است؛ ولی مطالعات ژنتیکی حاکی از آن است که کوروناویروسهای خفاش بیشترین نزدیکی را به این ویروس دارند. به طور کلی، MERS-CoV به نظر یک ویروس حیوانی است که به صورت اسپورادیک و با انتقال محدود، منجر به عفونت در انسان میشود. از تاریخ سپتامبر 2012 تا 7 می 2014، تعداد 156 مورد تأیید شدهی عفونت با ویروس MERS از سراسر دنیا گزارش شده است که از این تعداد نزدیک به 83% موارد از کشور عربستان سعودی گزارش شده است. کشورهایی که در آنها بیماری در داخل کشور، از یک منبع نامشخص یا از طریق انتقال فرد به فرد کسب شده است شامل اردن، عمان، یمن، عربستان سعودی، قطر و امارت متحده عربی و کشورهایی که موارد بیماری به آنها وارد شده است شامل آلمان، فرانسه، تونس، ایتالیا، اسپانیا، مالزی، فیلیپین، ایالات متحده، یونان و انگلستان میباشند. به طور کلی تمامی موارد، به یک مبدأ در شبه جزیره عربستان، خصوصاً کشور عربستان سعودی مرتبط میباشد. تا این زمان هنوز منبع اولیه، راه انتقال به انسانها و طریقهی انتقال انسان به انسان MERS-CoV، مشخص نشده است؛ ولی شواهد موجود دلالت بر آن دارد که این ویروس نیز همانند سایر ویروسهای تنفسی، از طریق قطرات تولید شده با سرفه و عطسه قابل انتقال است. دورهی کمون بیماری معمولاً کمتر از یک هفته است. ویروس MERS طیفی از بیماری شامل عفونت بدون علامت، بیماری خفیف و بیماری شدید تهدید کنندهی حیات ایجاد میکند. شایعترین علایم در بیماران شامل تب، سرفه و کوتاهی تنفس میباشد. در عین حال، ویروس میتواند منجر به نارسایی کلیوی، نارسایی حاد تنفسی، شوک سپتیک و نارسایی چند ارگان شود. در اغلب موارد، این بیماری در افراد با بیماری مزمن زمینهای شامل دیابت، بیماری قلبی، فشار خون بالا و بیماری ریوی رخ داده است. از نظر تشخیصی، تستهای RT-PCR تأییدیِ بسیار حساسِ متعددی برای شناسایی ویروس از نمونههای گرفته شده از بیماران وجود دارد. نمونههای تنفسی از جمله سواب فارنژیال، آسپیره نازوفارنژیال، خلط، لاواژ برونکوآلوئولار، بیوپسی ریه و بافتهای بعد از مرگ برای بررسی ویروس مناسب هستند، ولی نکتهی مهم این است که در حد امکان جهت تشخیص، نمونهی مجرای تحتانی تنفسی گرفته شود. تاکنون هیچ درمان اختصاصی برای بیماری ناشی از ویروس MERS وجود نداشته و بیماران باید به صورت مورد به مورد، ارزیابی و درمان شوند. درمان دارویی ممکن است شامل استفاده از آنتیویروسها، آنتیبیوتیک برای جلوگیری از عفونت ثانویه و داروهایی جهت تعدیل پاسخ ایمنی باشد. با توجه به مجاور بودن کشور ما با کشورهایی که در حال حاضر در آنها ویروس MERS در جریان است و با توجه به نزدیک بودن زمان مراسم حج و احتمال ورود ویروس به همراه زائرین به کشورمان، هدف ما مروری بر علایم، ویژگیها، روشهای تشخیصی و نحوهی برخورد با فرد مشکوک به عفونت با ویروس MERS میباشد.