زهرا ربیعی، ، دکتر محمدرضا بیگدلی، فاطمه محققی، دکتر بهرام رسولیان، ، ابوالقاسم شریفی،
جلد ۱۷، شماره ۲ - ( خرداد وتیر ۱۳۹۱ )
چکیده
سابقه و هدف: مطالعات اخیر پیشنهاد می‌کنند که عصاره برگ زیتون باعث سرکوب التهاب و کاهش آسیب ناشی از استرس اکسیداتیو می‌شود. با توجه به اهمیت ایسکمی و خونرسانی مجدد مغزی، در این تحقیق اثر سه غلظت عصاره برگ زیتون (در مقایسه با گروه شاهد) بر میزان نفوذپذیری سد خونی-مغزی و سطح لیپیدهای بافت مغزی مورد بررسی قرار گرفت. مواد و روشها: این تحقیق به صورت تجربی روی ۵ گروه ۱۲ تایی موش صحرایی نر از نژاد ویستار انجام شد. گروه شاهد آب مقطر دریافت کردند در حالیکه سه گروه تیمار، عصاره برگ زیتون را از طریق گاواژ به مدت ۳۰ روز دریافت کردند (۵۰، ۷۵ و mg/kg ۱۰۰). برای گروه شم تیمار و القای ایسکمی صورت نگرفت. دو ساعت بعد از آخرین دوز گاواژ شده، هر گروه اصلی به دو زیرگروه شامل ۶ موش صحرایی تقسیم گردید. در زیرگروه اول شریان مغزی میانی بسته شد و در آنها مدل‌سازی سکته مغزی کانونی انجام شد، و میزان نفوذپذیری سد خونی-مغزی از طریق اندازه‌گیری میزان جذب نوری اوانس بلو در بافت مغزی بررسی شد. زیرگروه دوم به صورت دست نخورده باقی ماند و برای آنالیز لیپیدهای مغزی از طریق کروماتوگرافی لایه نازک به کار رفت. سپس نتایج با آنالیز واریانس مورد قضاوت آماری قرار گرفت. یافته‌ها: سطح کلسترول مغزی در گروه عصاره ۵۰، ۷۵ و mg/kg ۱۰۰، به ترتیب ۷/۴±۴/۳۴، ۸/۵±۹/۳۵، ۱/۲±۳/۸۳ (میلی‌گرم بر گرم وزن بافت مغز) و سطح کلسترول استر مغزی به ترتیب برابر با ۸/۱±۲/۱۵، ۱/۳±۸/۱۵، ۶/۳±۳/۱۶ (میلی‌گرم بر گرم وزن بافت مغز) بود که در مقایسه با گروه کنترل بالاتر بود. سطح تری‌گلیسرید مغزی در گروه عصاره با دوزهای ۷۵ و mg/kg ۱۰۰ برابر با ۵/۰±۱/۳۴ و ۱/۱±۵/۳۴ (میلی‌گرم بر گرم وزن بافت مغز) بود که در مقایسه با گروه کنترل بالاتر بود. کاهش نفوذپذیری سد خونی مغزی در گروههای عصاره با دوز ۷۵ و ۱۰۰، در برابر گروه شاهد، از لحاظ آماری معنی‌دار بود (در هر دو مورد: ۰۰۱/۰ p<). در ضمن بین نیمکره‌های راست و چپ در گروههای شاهد و گروه دوز ۵۰ اختلاف معنی‌دار وجود داشت (۰۰۱/۰p<)، اما بین نیمکره‌های راست و چپ در گروههای تیمار شده با دوزهای ۷۵ و ۱۰۰ اختلاف آماری معنی‌داری وجود نداشت. نتیجه‌گیری: به نظر می‌رسد که عصاره برگ زیتون با تغییر در سطح لیپیدهای مغزی و کاهش نفوذپذیری مغزی در مدل ایسکمی-خونرسانی مجدد موش صحرایی، اثر محافظت عصبی داشته باشد. کارهای بیشتری نیاز است تا این مشاهدات را گسترش دهد.
