سمیّه سادات مکّیان، دکتر حسین اسکندری، دکتر احمد برجعلی، دل آرام قدسی،
جلد ۱۵، شماره ۵ - ( آذر و دی ۸۹ ۱۳۸۹ )
چکیده
سابقه و هدف: این مطالعه با توجه به اهمیت شاخص تصویر بدن در زنان مبتلا به اضافه وزن و چاقی و به منظور مقایسه نقش رژیم-های غذایی و روایت درمانی در اصلاح تصویر بدن زنان مبتلا به اضافه وزن انجام گرفت. مواد و روشها: در این کارآزمایی بالینی از بین مراجعه‌کنندگان به کلینیک تخصصی تغذیه و رژیم درمانی،۳۰ زن مبتلا به اضافه وزن انتخاب شدند و به‌طور تصادفی در دو گروه آزمایشی یک و دو و یک گروه کنترل قرار گرفتند. گروه آزمایشی ۱ فقط تحت رژیم درمانی (به مدت ۵ هفته)، گروه ۲ علاوه بر رژیم درمانی تحت روایت درمانی نیز قرار گرفتند و گروه کنترل هیچ مداخله‌ای دریافت نکردند. جلسات روایت درمانی شامل ۱۲ جلسه ۵۰ دقیقه‌ای بود که هفته‌ای دوبار و به صورت گروهی اجرا شد. وزن افراد با حداقل لباس با ترازوی Seca با دقت ۵/۰ کیلوگرم و قد افراد در حالت ایستاده با قدسنج متصل به ترازو با دقت ۵/۰ سانتی‌متر اندازه گیری شد. شاخص توده بدن (Body Mass Index) با تقسیم کردن وزن بر مجذور قد بر حسب متر اندازه‌گیری شد. داده‌های مربوط به شاخص تصویر بدن با استفاده از پرسشنامه روابط چند بعدی خود-بدن گردآوری شد. تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه ۱۶ و آزمون تحلیل کوواریانس، آزمون تعقیبی توکی و آزمون t انجام شد. یافته‌ها: در ارزیابی تصویر ذهنی بدن در افراد گروه کنترل در ابتدای مطالعه میانگین ۲۰/۱۳۵ و در انتهای مطالعه، ۶۰/۱۳۴ به دست آمد. در گروه آزمایشی ۱ میانگین این شاخص در ابتدای مطالعه ۱/۱۴۸ و پس از انجام مداخله ۵۰/۱۴۷ بود. در گروه آزمایشی ۲، میانگین شاخص تصویر بدن در ابتدای مطالعه ۸۰/۱۵۰ و در انتهای مطالعه به ۹۰/۱۶۳ افزایش پیداکرد. تحلیل داده‌ها نشان داد در پایان مطالعه، رژیم‌درمانی در بهبود تصویر بدنی اثر معنی‌داری نداشته (۰۵/۰P>) اما روایت درمانی در اصلاح تصویر بدن زنان مبتلا به اضافه وزن از رژیم درمانی مؤثرتر بوده است (۰۰۱/۰P<). نتیجه‌گیری: باتوجه به اثر روایت درمانی بر بهبود تصویر بدن، این روش از سایر روشهایی که منجر به کاهش وزن بیشتر می‌شود، مناسب‌تر است
