چکیده

سابقه و هدف: اجتناب به عنوان یک راهبرد مقابله‌گری ناسازگارانه، از نشانگان اصلی و عامل تداوم بخش اختلال استرس پس‌آسیبی محسوب می‌شود. بنابراین، روان درمانگری‌های کارآمد در بهبود این اختلال برای کاهش نشانگان اجتناب، طرح های مشخصی ارایه می‌کنند. چون گزارشی از تأثیر آن روی جانبازان وجود نداشت، لذا پژوهش حاضر با هدف تعیین تأثیر درمان پردازش شناختی بر سبک مقابله‌گری گریز- اجتناب جانبازان مبتلا به اختلال استرس پس‌آسیبی اجرا شد.

مواد و روش‌ها: روش پژوهش آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون و گروه کنترل بود. 24 جانباز جنگ از میان جانبازان مبتلا به اختلال استرس پس‌آسیبی استان کرمانشاه در سال 1393 به شیوه‌ی نمونه‌گیری در دسترس انتخاب و به طریق تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل گمارش شدند. داده‌ها بر اساس چک لیست نشانگان اختلال استرس پس‌آسیبی و خرده مقیاس گریز- اجتناب از پرسشنامه‌ی راهبردهای مقابله‌گری فولکمن- لازاروس گردآوری شدند. داده‌ها با سطح اطمینان 95/0 به کمک نرم افزار آماری IBM SPSS (نسخه 22) و با روش آماری تحلیل کوواریانس تک متغیری تحلیل شدند.

یافته‌ها: تحقیق روی 24 نفر در دو گروه انجام شد. رتبه‌ی استرس در گروه شاهد از 2/19 به 3/19 و در گروه تجربی از 7/18 به 6/10 کاهش یافت (05/0>P).

نتیجه‌گیری: به نظر می‌رسد که درمان پردازش شناختی در کاهش سبک مقابله‌ای گریز- اجتناب جانبازان مبتلا به اختلال استرس پس‌آسیبی مؤثر است.